TREET TOWER, Bergen, Norveç
İnşaatı bitmek üzere olan 14 katlı ahşap gökdelen. Mimar: Michael Green
Resimler: Demet Sürücü, Kasım 2015
MİMAR SERHAT AKBAY’IN EVİ VE OFİSİ
Mimar Serhat Akbay Urla’da modern bir yapıya geleneksel biçim ve yapım tekniklerini taşımış. Arazinin ortasında yer alan bağ evinin araziyi birbirinden ayırmamasına özen gösterilmiş. Bu sebeple ev ahşap ayaklar üzerinde birkaç noktadan toprağa basıyor. Serhat Akbay, evin hem oraya ait olması buna karşılık orada sakınarak durması için ahşabı tercih ettiğini belirtiyor. Evin imalatı bir marangoz ustası ve iki yardımcısı ile 1,5 ayda bittikten sonra 1 ayda montajı tamamlanmış.
Serhat Akbay Depremle ilgili korunma yöntemlerini içeren sempozyumları ahşap bir evde izlemenin zevkine değinmeden de geçmiyor.
FINAL WOOD HOUSE
Final Wood House, ahşaba son nokta. YORUMSUZ!
Mimar Fuji Moto
WALTER SEGAL
İngiltere’deki vakıf insanlara kendi evlerini yapma imkanı sunuyor. Herkese açık olan hizmet özellikle ve ihtiyacı olan ve/veya düşük gelirli insanlara, belediyelere, kooperatiflere ve konut üretimi ile ilgili bütün kuruluşlara bilgi, eğitim ve destek vermeyi kapsıyor.
Segal metodu olarak adlandırılan sistem geleneksel ahşap çatkı metodunun geliştirilmiş bir çeşidi. Yapı marketlerde kolayca bulunabilen standart malzemelerle yapılan evlerin inşasında, sistemin hafif olması nedeniyle, her yaş ve kuvvette insanın çalışabilmesine olanak sağlıyor.
www.segalselfbuild.co.uk
BRE DENEME BİNASI
Timber Frame 2000 projesi kapsamında BRE (İngiltere İnşaat Araştırma Kurumu) tarafından Cardington’da inşa edilen deneme binası 24 daireden oluşuyor. Yapı, İngiltere’de yapılan ilk 6 katlı ahşap toplu konut ve yangına dayanım süresi 60 dakika olarak tasarlanmış. Bu 6 katlı ahşap karkas apartmanın üçüncü katında, deneme amaçlı yangın çıkarılarak binanın yangına dayanımı bire bir test edildi. Yeni gelişmeleri www.bre.co.uk ve www.ttjonline.com‘dan takip edebilirsiniz.
MİMAR ŞEVKİ PEKİN’DEN, ŞEFFAF KONUT
Yorumsuz… Fethiye, Bademli’de.
ÇEŞMELER VADİSİ PROJESİ,
Kemerburgaz, İstanbul
Kemerburgaz’daki bu projede ahşap taşıyıcı sisteminin sağlamlığı ve sıcaklığı ile en yüksek teknolojinin birleştirilmesi hedeflenmiş. Beton zemin kat üzerine 3 kat ahşap çatkı ile yapılmış, üç farklı bina tipiyle (tekli, ikiz, üçlü) toplam 65 konuttan oluşan projede büyük oranda prefabrike paneller kullanılmış.
Daha fazla bilgi almak için; www.nascorturk.com
FASIL EVLERİ VE ‘AKILLI EV’
Bolu’da bulunan Fasıl Evleri geleneksel yığma ahşap yapım sistemine yeni bir bakış getiriyor.
İstanbul’da bulunan Durusu Park Evleri ise mimarı Ali Kerestecioğlu tarafından “Akıllı Ev” olarak tanımlanıyor. Projede ‘post and beam’ sistemi uygulanmış.
MISHA AİLESİ KONUTU
Bu tek katlı konut, Amardeep Misha ve Elizabeth Twaddell için tasarlanmış, Kalifornia’da. Kanada Ahşap Konseyi (Canadian Wood Council) tarafından, 2000 yılı en iyi ahşap yapılar ödülüne layık görülmüş. İlginç ahşap yapılar ilginizi çekiyorsa sık sık Kanada ahşap konseyi web sitesine uğrayın.
www.cwc.ca
www.woodmags.com
PACIFIC COURT
Pacific Court,Kaliforniya’da Long Beach şehir merkezinin tam ortasında.142 apartman dairesi, içinde bir sinema da bulunan alışveriş merkezi ve 400 araba kapasiteli bir otoparktan oluşuyor. Alışveriş merkezi ve otoparkın bulunduğu alt katlar betonarme ve çelik, yaşama birimlerinin bulunduğu üst dört kat ise ahşap karkas.
Bir deprem bölgesi olan Kaliforniya’nın beş kata kadar çıkan “ahşap” apartmanlarından ilginç bir örnek.
FİNLANDİYA’DA YENİ YERLEŞMELER
Batı Avrupa’da yüksek binaların çokluğu açısından 2. sırada gelen Finlandiya’da son yıllarda ahşap evlere duyulan ilgi artmaya başladı. Bir ya da iki katlı ahşap evler hem estetik güzelliği, hem maliyet düşüklüğü, hem de ekolojik yönden uyumluluğu yüzünden tercih ediliyor. Bu sebeple Mimarlık fakültesi ile Oulu şehri ortaklaşa yaklaşık 18 km²’lik bir ahşap şehir kurmuş.
Finlandiyalılar ahşabın yaşama kattığı esnekliği tercih ederek, dış cephelerde kullanılan farklı ahşap çeşitleriyle hayatlarına renk katıyorlar.
COACHMAN’S COURT
Ortak mülkiyetli ahşap karkas apartmanlardan oluşan Coachman’s Court Projesi Tasmanya’da gerçekleştirilmiş. Toplam 19 apartmandan oluşan projenin ilk kademesinde 6 teras ev yapılmış.
Beton temel üzerine ahşap yapıda, Tasmanya sert ağacı kullanılmış. Prefabrike duvarların kullanıldığı evlerin her birinde garaj olarak tasarlanmış zemin üzerinde yaşanabilir 3 kat bulunuyor.
oak.arch.utas.edu.au
İSVİÇRE’DEN BİR ÖRNEK
Modern ahşap karkas sistemin yapı statiğine getirdiği olanaklar mimarın da ufkunu açmış. 4 İsviçreli mimar Alioth, Langlotz, Stalder ve Buol’un 1997 ve 1998 yıllarında yaptıkları 4 müstakil ev bunun somutlaşmış hallerinden biri.
www.alsb-arch.ch
www.lignum.ch
KANADA’DAN BİR ÖRNEK
Bu proje Calgary şehir merkezinde, 4 blokluk bir ada. Her bloğun yapımı 3 ayda gerçekleştirilmiş, insanlar evlerine hemen taşınmışlar ve ikinci bloğun inşaatı başlamış. Genel kanının aksine, ahşap karkas sisteminin avantajları tek katlı müstakil evlerden çok, kalabalık ve yoğun yerleşme bölgelerinde ortaya çıkıyor. İnşaat hızlı, gürültüsüz, çevreyi kirletmeden devam ederken, şehir merkezine inşaat makinelerinin girmesi gerekmiyor.
www.nascor.com
ZAHA HADID, SLEUK RITH ENSTİTÜSÜ, KAMBOÇYA
Zaha Hadid de en sonunda bir ahşap projeye imza atıyor
www.cambodiasri.org
KÜTÜPHANE BİNASI, AZKOITIA, İSPANYA
Şehrin kütüphaneye çevrilen eski tren istasyonu binasına yapılan eklenti; yapının duvarlarını eski tren yolunun ahşap traversleri oluşturuyor. Tasarım: Estudio Beldarrain.
www.dezeen.com
SÖKÜLÜP TAKILABİLİNEN VE TAŞINABİLEN OKULLAR
17 Ağustos Depremi’nden sonra, afet bölgeleri için Türkiye’de ilk kez bir bakanlık, Milli Eğitim Bakanlığı, sekiz derslik ve iki idari odası ile servis alanları olan; asgari aydınlanma, havalandırma, ısıtma ve izolasyon, kısacası uygun yapı fiziği standartlarına sahip, çok kısa sürede kolayca sökülüp takılabilen, depolarda saklanabilecek; gereğinde büyüyebilir, küçülebilir, değiştirilebilir esnekliğe sahip bir teknoloji ile yapılacak; depreme dayanıklı, çevreci, öğrencilerin (aslında geçici bir mekan olmasına rağmen) belleklerinde sürekli yer edecek denli özgün, ancak kısıtlı bir bütçe ile yapılacak bir yapı istedi: “Sökülüp taşınabilir bir ilköğretim okulu…”
Köksal Anadol, Vedat Tokyay “Yapı” 222,s. 97, Mayıs 2000
Yapı karkas sistemi olarak tabakalı tutkallı (lamine) ahşap tekniği kullanılan bu okullardan deprem bölgesinde 6 tane yapıldı. 650m²’lik bir yapının montajı ise kış koşullarında sadece 7 günde gerçekleşti.
www.oranmimarlik.com.tr
DÜNYANIN EN BÜYÜK AHŞAP KONSER SALONU
Lahdi, Finlandiya’da bulunan Sibelius Hall 2000 yılının Mart ayında açıldı. Olağanüstü akustik özelliklere sahip olan konser salonunun taşıyıcı sistemi tamamen ahşap iç ve dış yüzeylerde ise 18 bin metrekare kontrplak kullanılmış. Dört binadan oluşan konser ve kongre merkezinin projesi ve inşaatı sadece 2.5 yılda tamamlanmış. Yapıların yangına dayanım süresi ise tam 1 saat. Proje mimarları Hannu Tikka ve Kimmo Lintula Mayıs ayında İstanbul’daydı ve Schauman şirketinin düzenlediği bir toplantıda bu nefis yapıyı bize tanıttılar. Gösterdikleri fotoğraflardan bazılarını biz de burada sizlerle paylaşmak istedik.
www.puuinfo.fi
www.schaumanwood.com
KIERIKKI TAŞ DEVRİ MERKEZİ
Finlandiya, Yli-Li’nin Kierkki köyündeki yerleşmeler taş devrine kadar gidiyor ve bu nedenle önemli bir arkeolojik kazı alanı. Yli belediyesi buradaki eski kültürü sergileyebilmek için bir antik köy inşa ettiriyor. Yapımı tamamlanmış olan ana bina, Kierriki Taş Devri Merkezi ahşap yığma inşaat türünün en büyüklerinden. Bina 1999 yılında mimari bir yarışmayı kazanmış.
www.puuinfo.fi
KÜTÜPHANE
Seattle’da hızla gelişen bir banliyöde kurulan kütüphane hem çevrede yaşayanların uzun dönemli ihtiyaçlarını karşılamak hem de bulunduğu alandaki küçük ormanlık alanı korumak için inşaa edilmiş. 2000 yılında ne iyi ahşap yapılar konusunda ödül alan binanın, “U” şeklindeki çatısı ormanlık alanla uyumlu bir birliktelik oluştururken, yol tarafından bakıldığında bir “ahşap krallığı” görüntüsü veriyor. Çatı aynı zamanda yağmur sularını toplayarak bir havuza aktarıyor.
www.woodmags.com
YEDİ PINAR ENGELLİ ÇOCUKLAR MERKEZİ
Adana’da Yedi Pınar Bedensel ve Zihinsel Engelli Çocukları Koruma Derneği’nin merkezi ihtiyacı olan çocuklara günlük bakım ve rehabilitasyon olanağını ahşabın sıcaklığıyla sunuyor.
www.yedipinar.org.tr
SADDLE GÖLÜ OKULU
Kanada, Whistler’da 1993 yılında inşa edilmiş olan okul Cree halkının güçlü bir simgesi olan kartal imajını cağrıştıran bir şekilde tasarlanmış. Bu yüzden binada odaların çoğu dikdörtgen değiller, bu da okulda vaktini geçiren öğretmen, öğrenci ve çalışanların ilgilerine dinamizm kazandırıyor. Sınıflardaki ahşap tavan ve kirişler yumuşak bir his veriyor.
Mimari: FSC Groves Hodgson Manasc Architects Ltd.
Mühendislik: BP – Tec. Engineering Group
Toplam alan: 4,300 m2 (46,000 ft2)
Fotoğraflar: Jim Dow, Lotus Studio
www.cwc.ca
TEKSTİL UYGULAMA MERKEZİ
Melbourne, Victoria’ya giden turistlerin bir durağı da 5200 metrekare üzerine kurulu, 3 katlı Tekstil Uygulama Merkezi. Avustralya’daki ahşap yapılar arasında en büyük ve en modern bina olma özelliği yapının tek özelliği değil. Ön cephe malzemesi olarak kırmızı sedir ağacını kullanan mimarlar bir tasarım harikası meydana getirmişler. Çünkü bina bu özelliği sayesinde ışık şartlarına göre değişiyor. İşlenmemiş durumdaki sedir ipek-kadife karışımı bir hava veriyor.
http://oak.arch.utas.edu.au
MELBOURNE’UN GÖBEĞİNDE 5 YILDIZLI APART OTEL
Melbourne’un merkezinde dört katlı iki kagir binayı yıkarak, yerine on katlı bir apart otel yapma fikri ile başlıyan proje, sonunda “Bourke Malikaneleri” ne dönüştü. Kagir binalar korunarak üzerlerine ahşap ile üç kat eklendi.
Eski binaları yıkmadan üzerlerine üç kat eklenmesi, mevcut temellere getireceği ek yük nedeniyle, mümkün değildi. Ahşap kullanmak ayrıca maliyetin düşmesini ve kalabalık bir şehrin ortasında, inşaat makineleri kullanmadan projenin hızlı bir şekilde tamamlanmasını sağlamıştır.
Bourke apartmanlarında, 5 yıldızlı otel servisi sağlanan 63 adet lüks apartman dairesi, bir lokanta, alışveriş merkezi, konferans ve spor salonları bulunuyor.
http://oak.arch.utas.edu.au
ADATARA ORMAN PARKI
Japonya’da, Adatara dağının eteklerinde 40 hektarlık bir alan kaplayan bu tatil köyü/kamp projesi, 1500 kişilik kapasitesi ile Japonya’daki en büyük turizm kompleksi. 60 tan fazla bina ve 200 çadırlık kamp alanı, topografyayı en az etkileyecek şekilde yerleştirilmiş. Ana inşaat malzemesi olarak yörede yoğun olarak yetişen sedir ağacı kullanılmış. Tom Heneghan ve Kazuhiro Ando liderliğinde, bir “The Architecture Factory” projesi.
www.designarchitecture.com
Adatara projesi ile Prof. Tom Heneghan, 2002 yılı için Japonya’nın en önemli Mimarlık Ödülünü kazanmış.
http://www.arch.usyd.edu.au
ANTALYA
Ülkemizde de ahşabın çağdaş mimariye kattıkları yavaş yavaş anlaşılmaya başladı. Görüntüler Antalya’dan, iki değişik otel inşaatından alınmıştır.
abakalı-tutkallı ahşap teknolojisinin kullanıldığı bu yapılar hakkında daha fazla bilgi almak için www.oranmimarlık.com.tr adresine uğrayın muhakkak.
MARWELL HOTEL, İNGİLTERE
Hampshire’da, Marwell hayvanat bahçesinin hemen karşısında, ağaçlar içinde, 68 odalı bir otel Marwell. Birinci sınıf konferans olanakları, kapalı yüzme havuzu bulunuyor. Otel binaları tamamen ahşap karkas sistemle inşa edilmiş ve mimari proje alandaki ağaçlar göz önünde bulundurularak, oluşturulmuş. Değişik binalar birbirlerine koridorlarla bağlanmış.
www.marwell.org.uk
HOWARD JOHNSON OTELİ , KANADA
9700 metre karelik alana 11 ayda inşa edilen otel 200 odadan oluşuyor. 1300000 dolar maliyeti olan otelde 160 odalık ilk inşaat 6 ay sürmüş. Bu rakamlar ahşap açısından pek fazla şey ifade etmese de, turizm yatırımcıları için ahşabın düşük maliyet ve çabuk kurulum açısından iyi bir materyal olduğunun göstergesi.
www.cwc.ca
EXPO 2000, HANNOVER
Son yılların en önemli “Ahşap” kampanyası Hannover’deki Expo 2000 fuarında yapıldı. Üstelik amacı ahşap promosyonu değildi bu etkinliğin. Expo 2000’de, deyim yerindeyse: yer gök ahşaptı. Türkiye pavyonu binasında bile – her ne kadar dış kabuğu çelik/cam olsa da – ahşap, bir taşıyıcı eleman olarak ağırlığını koyuyor binaya. Bu da bize şunu gösteriyor: eğer herhangi bir etkinliğin teması “insan-doğa-teknik” olursa malzeme olarak ahşaptan başka bir şey gelmiyor akla. İsviçre pavyonu ise tam bir ahşap manifestosu. “Diğer yapılar “ bölümümüze bakın.
EXPO 2002, İSVİÇRE
15 Mayıs-20 Ekim tarihleri arasında İsviçre’nin üç göller bölgesinde, konuya göre değişik mekanlarda yer aldı. Resmini gördüğünüz ahşap küre Neuchatel’de. Yüksekliği 27 metre. Sürdürülebilir kalkınma konusunda çeşitli sergi ve etkinliklerin yer aldığı bir yapının ahşap olması da çok doğal.
www.lignum.ch
VİKİNG GEMİSİ
Norveç Lillyhammer’da bulunan bina 1999 kış olimpiyatlarına ev sahipliği yapmak için inşa edilmiş. Binaya ters duran bir gemiye benzemesi nedeniyle “Viking gemisi” deniliyor.
STOKHOLM – 34 KAT
34 katlı ahşap gökdelen projesi, Stokholm Mimari yarişmasında ilk üçe girmiş olan bir proje. Mimar CF Møller ve Dinell Johansson
http://www.dezeen.com/
PARİS – 35 KAT
Paris için 35 katlı karbon nötr ahşap gökdelen önerisi
Projenin başını çeken kişi “yüksek ahşap kuleler” kitabının ortak yazarı Micheal Green.
http://www.sustainablecitiescollective.com/
CAMDAN GEMİ
Paris’teki “Camdan Gemi” olarak tanımlanan Louis Vuitton vakfı binası
Mimarı, Frank Gehry
Bu karmakarışık bina beton, çelik ve ahşabın birlikteliği ile kotarılmış
ODATE DOME
Odate Dome, 178 m lik çapı ve 52.1 m lik yüksekliğiyle Tacoma dome’un tahtına sahip çıkan dünyanın en büyük ahşap kubbesi.
Bu olağanüstü yapının mimarı, Toyo Ito.
www.toyo-ito.co.jp
TACOMA DOME
Tacoma Dome 1981 yılında inşa edilmiş.
Odate Dome’dan sonra dünyanın en büyük 2. ahşap kubbesi olan Tacoma Dome 162 m çapında, yüksekliği ise 46 metredir . www.tacomadome.org
GARDENMOAN HAVA ALANI
Oslo yakınlarındaki Gardenmoan havaalanı tabakalanmış ahşap teknolojisiyle (glulam) inşa edilen binalar arasında yapılan değerlendirmelerde 2000 yılında birincilik ödülü almış. Binanın tasarımı Aviplan A.Ş. tarafından yapılmış.
VARKAUS HAVAALANI
Finlandiya’da bulunan Varkaus havaalanı 1999 yılında alınan bir kararla tadilata girmiş. Bölgede ahşabın geleneksel bir rol oynamasının etkisi ve ahşabın doğal bir malzeme olması sebebiyle yeni binanın ahşap olmasına karar verilmiş. Terminal binasının yapısı eğimli ve çapraz genişlemeye olanak verecek biçimde dizayn edilmiş.
STRASBURG MECLİS BİNASI
Avrupa Birliğinin en politik binası Strasburg Meclis Binası da ahşabın güvenilirliğine teslim. (Holzbau)
“YER KÜRE MERKEZİ” PERGOLASI
İngiltere’de, Conisborough, Yorkshire’da 2000 yılında açılan Yer Küre Merkezi (Earth Center) daha çok eğitim amaçlı bir ekolojik park. Ahşap, bu parktaki “yeşil” yapı mozaiğinin ayrılmaz bir parçası olmuş. Merkezde pis su arıtma tesisi, sergi salonu, konferans merkezi, lokanta binaları ve İngiltere’nin en büyük fotovoltaik (ışıktan elektrik üreten) pergolası bulunuyor. Bu elektrik üretim yapısı yaklaşık 90X90 metrelik bir alana oturmuş, 28 metre yüksekliğinde bir uzay kafes. İçinde elektrik üreten hücreler bulunan bir cam çatıyı taşıyan bu uzay kafes 2 000 den fazla yuvarlak odun kullanılarak inşa edilmiş. Metal bağlantılar ise geri dönüştürülmüş çelik.
GÖZETLEME KULESİ, JAPONYA
İsrailli ressam Norma Bar’ın Japonya’da bir koru için yaptığı gözetleme kulesi
http://www.dezeen.com/tag/wooden-buildings/
EXPO 2000, İSVİÇRE PAVYONU
Mimar Peter Zumthor’un İsviçre pavyonu projesi, Expo 2000’in en ilginç yapısı idi. Adeta bir ahşap manifestosu! 3000 metrekarelik alanda 9 metre yüksekliğinde duvarlarla bir labirent yapılmış. Tüm yapı standart ebatlarda kesilmiş üç bin metreküp kereste çelik teller ve yaylar ile sıkıştırılarak oluşturulmuş. Expo bittikten sonra da bu labirent söküldü ve kereste başka yapıların inşasında kullanılmak üzere satıldı.
AVRUPA KÖPRÜSÜ
Avusturya, Murau’da bulunan Ahşap Avrupa Köprüsü’nün üzerindeki tabelada Newton’un bir sözü var. ”Çok fazla duvar, çok az köprü yapıyoruz.”
Daha fazla bilgi için www.cwc.ca ‘ya bir göz atın.
Bu makale mimarlık gazetecisi Jim Taggart (Vancouver, Kanada) tarafından yazılmıştır.
TÜRKİYE’DEN BİR KULE
Silivri’de Sunflower evleri yerleşim bölgesinde bulunan kulenin yüksekliği 29 metre. İstanbul’da depremden en ağır biçimde etkilenen bölgede bulunan kulede sadece alçı sıvada çatlaklar oluşmuş. Bu da ahşabın güvenilirliğinin en belirgin örneklerinden birini teşkil ediyor.
OTOBÜS DURAĞI
Bu otobüs durağı, 39 mimarlık öğrencisinin 17 gün çalışarak, tasarımını, imalatını ve inşaatını yaptıkları iki duraktan biri. Avustralya’da 2001 Ahşap Tasarım Günleri etkinliğinin bir parçası. Bu etkinlik, Tasmanya Üniversitesi çalışanları tarafından organize ediliyor ve ahşap ile uğraşan şirketlerin yardımları ile gerçekleşiyor.
oak.arch.utas.edu.au
